Σε ποιους απευθύνεται το πρόγραμμα «Βασικά Βήματα στον Αυτισμό Davis®»;
Αυτιστικά άτομα κάτω των οκτώ ετών.
Αυτιστικά άτομα κάθε ηλικίας με πολύ περιορισμένη ή καθόλου γλωσσική επικοινωνία.
Το πρόγραμμα καθοδηγεί το άτομο με αυτισμό μέσα από μια σειρά βασικών σταδίων ανάπτυξης της πρώιμης παιδικής ηλικίας. Ένα άτομο υποστήριξης (βοηθός), που μπορεί να είναι γονέας, συγγενής, δάσκαλος ή άλλος φροντιστής εκπαιδεύεται συγχρόνως, ώστε να μπορεί να συνεχίζει την προπόνηση με το αυτιστικό άτομο καθημερινά, σε όποιο περιβάλλον.
Τι εμπεριέχει το πρόγραμμα«Βασικά Βήματα στον Αυτισμό Davis®»;
Είναι ένα πρόγραμμα τεσσάρων βημάτων.
Βήμα 1: Εργαλεία για τον βοηθό
Κάθε βοηθός μαθαίνει δύο τεχνικές για να μπορεί να παραμένει ήρεμος και χαλαρός, ενώ συνεργάζεται με το αυτιστικό άτομο.
Η «απελευθέρωση της έντασης» επιτρέπει στον βοηθό να μειώσει δραστικά κάθε αίσθηση άγχους, έντασης ή αγωνίας που μπορεί να αισθάνεται. Τα αυτιστικά άτομα είναι συχνά πολύ ευαίσθητα στο περιβάλλον τους και στα συναισθήματα των ανθρώπων γύρω τους. Όταν δουλεύουμε με παιδιά με αυτισμό, εάν αισθανόμαστε άγχος, μπορούμε να ενισχύσουμε το δικό τους άγχος. Η διατήρηση μιας ήρεμης κατάστασης παρέχει ένα ήρεμο περιβάλλον για το παιδί και ενισχύει την δεκτικότητα του στη μάθηση.
Ο «Ρυθμιστής της Ενέργειας» επιτρέπει στον βοηθό να καθορίσει και να αυτορρυθμίσει τα προσωπικά του επίπεδα ενέργειας. Αυτό προωθεί τις θετικές αλληλεπιδράσεις με άλλους, ιδιαίτερα δε, με το άτομο που λαμβάνει το πρόγραμμα.
Βήμα 2: Συνειδητοποίηση του Εαυτού
Το αυτιστικό άτομο καθοδηγείται μέσα από μια διαδικασία να γίνει πιο παρόν στον κόσμο, να αναπτύσσει ακριβείς αντιλήψεις και να αποκτήσει επίγνωση του Εαυτού. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει:
Ακουστικός προσανατολισμός: πρόκειται για έναν ειδικά κατασκευασμένο ήχο που το άτομο ακούει μέσω ακουστικών με στόχο να αναπτύξει ακριβή, σταθερή αντίληψη του περιβάλλοντος και να κατανοήσει ότι είναι ξεχωριστός από τους άλλους. Μπορεί να τον ακούει καθημερινά στο σπίτι, αλλά και κατά τη διάρκεια των συνεδριών του προγράμματος, εάν κριθεί απαραίτητο.
Απελευθέρωση της Έντασης: ένα εργαλείο για τη διαχείριση των επιπέδων άγχους και έντασης.
Δημιουργία μοντέλων με την πλαστελίνη- πηλό των εννοιών: εαυτός, άλλος και άλλοι.
Εξερεύνηση των εννοιών εαυτός, άλλος και άλλοι στον πραγματικό κόσμο.
Βήμα 3: Βασικές Έννοιες Ζωής
Μόλις το άτομο αναπτύξει πιο ακριβή αντίληψη και είναι πιο παρόν στον κόσμο, μπορούμε να το διευκολύνουμε να κατανοήσει πλήρως τις ακόλουθες θεμελιώδεις έννοιες, που μπορεί να μην είχε αντιληφθεί μέχρι τώρα στην ζωή του, αλλά σχετίζονται άμεσα με τον εαυτό του και με τους άλλους:
- αλλαγή
- συνέπεια
- αιτία - αποτέλεσμα
- πριν - μετά
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της λεπτομερούς διδασκαλίας κάθε έννοιας. Κάθε έννοια παρουσιάζεται μέσω επίδειξης και βιώνεται μαζί με το παιδί με έναν διασκεδαστικό τρόπο που προσελκύει το ενδιαφέρον του. Στη συνέχεια, το παιδί καθοδηγείται να δημιουργήσει ένα μοντέλο της δικής του επιλογής με την πλαστελίνη-πηλό, το οποίο αντιπροσωπεύει οπτικά αυτήν την έννοια. Για παράδειγμα, μπορεί να επιλέξει να απεικονίσει την έννοια της αλλαγής, κάνοντας ένα κουτάβι που γίνεται ένα μεγάλο σκυλί.
Βήμα 4: Ενσωμάτωση των εννοιών της ζωής
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος εμπέδωσης της μάθησης είναι το παιδί να έχει πολλές ουσιαστικές και διασκεδαστικές εμπειρίες σε κάθε συνεδρία του προγράμματος. Αφού κάθε έννοια έχει φτιαχτεί με την πλαστελίνη, το παιδί πρέπει να έχει πολλές ευκαιρίες να αναγνωρίσει και να βιώσει την έννοια αυτή στον πραγματικό κόσμο, με την υποστήριξη του βοηθού του. Αυτές οι εμπειρίες είναι απαραίτητες, καθώς το βοηθούν να ενσωματώσει την έννοια στη δική του ταυτότητα και να δημιουργήσει ένα θεμελιώδες εσωτερικό «σύστημα αρχειοθέτησης» για μελλοντική σκέψη και συμπεριφορά.
Η φυσική αλληλεπίδραση με τις έννοιες στο καθημερινό περιβάλλον τον βοηθά να κατανοήσει τις καταστάσεις στην καθημερινή του ζωή.
Μόλις ενσωματωθούν αυτές οι έννοιες και δημιουργηθεί ένα ισχυρό θεμέλιο, το παιδί θα αρχίσει να δείχνει περισσότερο ενδιαφέρον για την έννοια του χρόνου. Μπορεί να αρχίσει να ρωτά «Πόσο καιρό…;», «Τι θα γίνει μετά…;», «Πότε θα…;» Αυτό δείχνει την ετοιμότητα για το επόμενο σύνολο εννοιών: χρόνος, σειρά και τάξη-αταξία. Όταν ένα άτομο φτάσει σε αυτό το σημείο, είναι καλό ο βοηθός να επικοινωνήσει μαζί μας για να συζητήσουμε το επόμενο στάδιο.
Αναμενόμενα αποτελέσματα
- καλύτερη αυτογνωσία (π.χ. έκφραση πόνου, όταν τραυματίζεται)
- βελτιωμένη αυτορρύθμιση (μπορεί να ηρεμήσει)
- λιγότερες καταστροφές
- λιγότερη αντίσταση στην αλλαγή
- προθυμία να δοκιμάσει νέα πράγματα
- αυξημένη ικανότητα να αναφέρεται στον εαυτό ως «εγώ» ή «εμένα»
- βελτίωση στο παιχνίδι προσποίησης
- ανάπτυξη της λεκτικής επικοινωνίας
- αυξημένη κατανόηση της αιτίας και του αποτελέσματος
- μπορεί να ακολουθήσει τις οδηγίες χρησιμοποιώντας τις έννοιες πριν και μετά
Ποιες είναι οι επιλογές πρόσβασης σε αυτό το πρόγραμμα;
Κάθε άτομο έχει μοναδικές ανάγκες. Έχουμε αναπτύξει μια ποικιλία επιλογών παράδοσης του προγράμματος, ώστε να μπορείτε να βρείτε και να διαλέξετε την καλύτερη λύση, που ταιριάζει στις ανάγκες σας.
Επιλογή #1
Παραδίδουμε το πρόγραμμα απ’ ευθείας στο αυτιστικό άτομο, ενώ συγχρόνως καθοδηγούμε τον βοηθό του πώς να ενισχύσει τη μάθηση στο σπίτι, στο σχολείο, ή στην εργασία.
Επιλογή # 2
Παραδίδουμε το αρχικό μέρος του προγράμματος απ’ ευθείας στο αυτιστικό άτομο, και καθοδηγούμε τον βοηθό στο υπόλοιπο μέρος του προγράμματος για να το συνεχίσει στο σπίτι.
Εμπειρίες
"Ξεκινήσαμε το πρόγραμμα Davis όταν ο γιος μας ήταν 9 ετών. Στόχος μας ήταν να διευκολύνουμε την περαιτέρω ανάπτυξη του λόγου και την κατανόηση βασικών εννοιών που τον δυσκολεύουν -όπως είναι ο εαυτός, ο χρόνος, η αλλαγή- κι επιδρούν στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις που μπορεί να δημιουργήσει ένα άτομο. Παρακολουθήσαμε το πρόγραμμα για 2 περίπου έτη (Νοέμβριος 2019-Ιούνιος 2021). Μέσα στο διάστημα αυτό, ο μικρός πέτυχε τα ακόλουθα:
- μείωσε τον αποπροσανατολισμό του και μπορούσε να ρυθμίσει καλύτερα την ενέργειά του,
- βελτίωσε την ισορροπία του μέσα από τις ασκήσεις με μπάλες Koosh Ball,
- διέκρινε τα κεφαλαία από τα πεζά γράμματα,
- βελτιώθηκε αρκετά η κατανόηση κειμένου (υπάρχουν περιθώρια για περισσότερη βελτίωση βέβαια),
- εξοικειώθηκε κάπως με την έννοια του χρόνου,
- εξοικειώθηκε με την έννοια της αλλαγής,
- μπόρεσε να διακρίνει τον εαυτό του από άλλες οντότητες κι έτσι να μπορεί πλέον να ξεχωρίσει το εγώ από το εμείς.
Υπάρχουν, ωστόσο, ακόμα μερικά σημεία που εξακολουθούν να τον δυσκολεύουν, όπως είναι η κυριαρχία των σημείων στίξης, η αναμονή για χρήση κεφαλαίου γράμματος μετά την τελεία, καθώς και ο ορθός τονισμός των λέξεων. Επιπλέον, υπάρχουν θέματα που σχετίζονται με έντονο άγχος και μειωμένη αυτοπεποίθηση αναφορικά με την ικανότητα του στο λόγο. Η βασική πλέον δυσκολία του είναι στο να σχηματίζει νοητικές εικόνες και να διατυπώνει τις σκέψεις του σε κείμενο.
Συνολικά, είναι ένα πρόγραμμα που μπόρεσε να τον βοηθήσει σε σημαντικό βαθμό, χωρίς να μπορέσει να επιλύσει όλα τα θέματα γλωσσικής ανάπτυξης του παιδιού, συμπληρωματικά πάντα με άλλα προγράμματα (π.χ. λογοθεραπεία, νευρο-ανάδραση) τα οποία παρακολουθούσε παράλληλα ο μικρός."
ΠΗΓΕΣ
Το κείμενο και οι πληροφορίες χρησιμοποιήθηκαν με άδεια του Ron Davis Autism Foundation.
rdautismfoundation.org
