Υπάρχουν ενδείξεις Μαθησιακών Δυσκολιών κατά την προσχολική ηλικία;
Σε ένα παιδί υπάρχουν ενδείξεις από πολύ μικρή ηλικία, ότι θα παρουσιάσει στο μέλλον μαθησιακές δυσκολίες.
Στην προσχολική ηλικία μπορούν να εντοπιστούν ενδείξεις μαθησιακών δυσκολιών που επηρεάζουν βασικές δεξιότητες, όπως αυτές: της επικοινωνίας, του οπτικοκινητικού συντονισμού, της αισθητηριακής αντίληψης, της αισθητηριακής ολοκλήρωσης, της κοινωνικής συμπεριφοράς, της εστίασης της προσοχής.
Ας δούμε πιο αναλυτικά ποιες είναι οι ενδείξεις για κάθε μια από αυτές τις δεξιότητες:
Ομιλία - επικοινωνία
- Ο λόγος ενός παιδιού ηλικίας 2 ½ ετών διαθέτει λεξιλόγιο κάτω των 6 λέξεων ή σε ηλικία 3 ½ ετών έχει δυσκολονόητη ομιλία
- Δυσκολεύεται να βρει τις κατάλληλες λέξεις για να εκφραστεί, ή να διηγηθεί ένα παραμύθι ή πώς πέρασε την ημέρα του
- Δυσκολεύεται να βάλει τα γεγονότα σε χρονολογική σειρά ή να κατανοήσει τις έννοιες του «πριν» και του «μετά»
- Δεν χρησιμοποιεί σωστά τους ρηματικούς χρόνους
- Οι απαντήσεις του είναι μονολεκτικές και αποφεύγει τον διάλογο
- Συχνά αποφεύγει την λεκτική επικοινωνία και προτιμά την επικοινωνία με χειρονομίες
Οπτικοκινητικός συντονισμός
- Υπάρχει δυσκολία στις λεπτές κινήσεις των δακτύλων
- Το παιδί παρουσιάζει αδεξιότητα στις κινήσεις του
- Παρουσιάζει προβλήματα προσανατολισμού στο χώρο
- Εκδηλώνει συμπτώματα υπερκινητικότητας
- Μετακινείται διαρκώς και αποσπάται εύκολα από εξωτερικά ερεθίσματα
- Συχνά είναι επιθετικό χωρίς αιτία
- Δυσκολία στην διάκριση βασικών χρωμάτων και σχημάτων
- Δεν γνωρίζει τις έννοιες του χωρικού προσανατολισμού σε σχέση με το σώμα του (πάνω-κάτω, μπροστά –πίσω κ.τ.λ.)
Αισθητηριακή αντίληψη
- Ευαισθησία στο θόρυβο
- Δυσαρέσκεια σε συγκεκριμένες οσμές
- Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία στο άγγιγμα
- Αγνοια κινδύνου
- Αντοχή στον πόνο
- Διάσπαση προσοχής
- Καθυστέρηση στην ομιλία ή/και τις κινητικές δεξιότητες
- Αναζήτηση κινητικών δραστηριοτήτων
Αισθητηριακή ολοκλήρωση
- Αποφεύγει αγγίγματα και σωματική επαφή
- Δυσανασχετεί έντονα, αποφεύγει ή κλαίει σε καθημερινές Δραστηριότητες, όπως το λούσιμο και κόψιμο των μαλλιών, το βούρτσισμα των δοντιών, το κόψιμο των νυχιών
- Δεν αντιλαμβάνεται την θερμότητα και τον πόνο σε φυσιολογικό βαθμό
- Προτιμά να μην κινείται ή αποφεύγει δραστηριότητες έντονης δράσης
- Δυσκολεύεται να αντιληφθεί τη θέση του σώματός του στο χώρο και να κάνει κινήσεις με ευκολία χωρίς τη βοήθεια της όρασης
- Φοβάται τις πτώσεις ή τα ύψη
- Κινείται διαρκώς, περιστρέφεται γύρω – γύρω για πολλή ώρα χωρίς να δείχνει ότι ζαλίζεται
- Κουνιέται ασυναίσθητα
- Ενοχλείται με τα δυνατά φώτα και καλύπτει τα μάτια του για να προστατευτεί
- Δυσκολεύεται να εντοπίσει αντικείμενα στον χώρο και διασπάται από οπτικά ερεθίσματα
- Ενοχλείται έντονα από δυνατούς και ξαφνικούς ήχους όπως ο θόρυβος από την ηλεκτρική σκούπα, το καζανάκι της τουαλέτας ή τις μηχανές και κλείνει τα αυτιά του για να τους αποφύγει
- Αποφεύγει κάποιες τροφές και είναι εκλεκτικό στα τρόφιμα που τρώει
- Δυσανασχετεί στο πλύσιμο των δοντιών
- Αναζητά ερεθίσματα στο στόμα και μπορεί να βάζει στο στόμα μη βρώσιμα αντικείμενα
Εστίαση της προσοχής
- Δεν μπορεί να συγκεντρωθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα
- Δυσκολία συγκέντρωσης στη λεπτομέρεια - λάθη απροσεξίας
- Περιορισμένο εύρος προσοχής κατά την διάρκεια δραστηριοτήτων
- Δίνει την αίσθηση, ότι δεν ακούει
- Εύκολη διάσπαση από εξωτερικά ερεθίσματα
- Εύκολη εναλλαγή ενδιαφερόντων
- Απώλεια αντικειμένων (παιχνίδια, ρούχα)
- Ξεχνάει
- Δυσκολία στο να ακολουθεί οδηγίες
- Κινείται νευρικά ή στριφογυρίζει στην θέση του
- Δυσκολεύεται να καθίσει για αρκετή ώρα χωρίς να σηκωθεί
- Τρέχει ή σκαρφαλώνει υπερβολικά
- Μιλάει υπερβολικά
- Είναι παρορμητικός στις κινήσεις του, δεν σκέφτεται πριν ενεργήσει
- Διακόπτει συζητήσεις και δραστηριότητες άλλων
- Απαντάει σε ερωτήσεις, πριν ολοκληρώσει ο ομιλητής
- Δυσκολεύεται να περιμένει την σειρά του
Κοινωνική συμπεριφορά
- Θυμώνει εύκολα και ξεσπά σε φωνές
- Χτυπά τα άλλα παιδιά
- Χρησιμοποιεί άπρεπες κουβέντες
- Φτύνει
- Παίρνει πράγματα χωρίς να ρωτήσει
- Θέλει να είναι πάντα ο αρχηγός στο παιχνίδι
- Δεν υπακούει σε κανόνες
- Δεν μοιράζεται τα πράγματα του
Πρώϊμη Παρέμβαση
«η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία»
Αυτό θα είναι το θέμα μας στο επόμενο ενημερωτικό δελτίο.
Μέχρι τότε μείνετε συντονισμένοι, ρωτήστε μας για όποια απορία, μοιραστείτε τις σκέψεις σας μαζί μας...
Πηγές
- A. Jean Ayres (2005). Sensory Integration and the Child: 25th Anniversary Edition
- Kranowitz Carol (2006). The out-of-sync child has fun.
- Wilbarger Patricia, Wilbarger Julia (2008): «Αισθητηριακή Αμυντικότητα». Πρακτικά σεμιναρίου
- Αλεξάνδρου Στράτος (2009). «Η μέθοδος της αισθητηριακής ολοκλήρωσης ως θεραπευτική προσέγγιση για παιδιά με Δ.Α.Φ. & η προσαρμοστική αντίδραση». Πρακτικά Πανελλήνιου Συνεδρίου Πάτρα
- Hatch-Rasmussen, C, (1995). Sensory Integration, www.autism.org
- Mlyniec, Vicky, (2004). The little girl who hated hugs. www.parents.com
- Λουκοπούλου, Καραθανάση, & Ζέρβα (0). " Το παιδί σας έχει αυτισμό!" Και τώρα...τι γίνεται; Συμβουλευτική γονέων παιδιών με αυτισμό. Πανελλήνιο Συνέδριο Επιστημών Εκπαίδευσης, 2016, 543-558. http://epublishing.
- Κυδωνιάτου, Ε., Ανδριώτου, Σ., & Δροσινού, Μ. (2011). Προγράμματα Πρώιμης Παρέμβασης σε νηπιαγωγεία Ειδικής Αγωγής. Ένα παράδειγμα από τα νηπιαγωγεία Μυτιλήνης. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 17, 182-198.
- Δεληγιαννίδου Αναστασία, Μάϊος 2013. Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών, ειδίκευση Ειδικής Αγωγής, Σύγκριση Γνώσης Γονέων και Εκπαιδευτικών στα Συμπτώματα της Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) στην προσχολική ηλικία
